JEDINSTVENO PODNEBLJE BAJINE BAŠTE
Zahvaljujući dobro osmišljenoj tradiciji Srpskog Društva za osvetljenje, stručna savetovanja se organizuju svake godine u drugom gradu. Naši članovi i gosti u prilici su tako da upoznaju prirodne lepote i kulturno istorijsko nasleđe različitih regiona.
Angažovanjem Organizacionog odbora i ove godine smo pored kvalitetnog stručnog programa imali bogat izletnički program. Ni kratki novembarski dani nisu nam smetali da u pauzama između predavanja uživamo u čarima Bajine Bašte i njene raskošne okoline.
Plovidba jezerom Perućac
Jezerom smo plovili prostranim brodom „Grizli“. Kiša nas je dopratila do broda, ali je ubrzo „digla ruke od nas“ ne želeći valjda da nam kvari ugođaj. Naš ljubazni vodič koji nas je pratio tog popodneva nije štedeo reči da nas informiše o mestima koja smo posetili, pa evo prilike da se podsetimo.
Perućačko jezero je akumulaciono jezero koje je nastalo pregrađivanjem toka reke Drine, za potrebe hidroelektrane „Bajina Bašta“. Jezero je površine oko 12,4 km², zapremine 340.000.000 m³ vode, a duboko je i do 60 metara. Dužina jezera iznosi oko 54 km, najmanja širina od 150 metara, a najveća širina oko 1000 metara. Ono se nalazi na 290 metara nadmorske visine. Najveći deo jezera se nalazi u kanjonu reke Drine koji počinje 7 km od brane hidroelektrane „Bajina Bašta“. Najduži, odnosno kanjonski deo jezera okružuje izrazito strma obala oivičena strmim kamenim liticama i kamenim blokovima koji vertikalno poniru u vodu. Zbog strmine obale, dubina jezera na samo par metara od same obale dostiže prosečnu dubinu od 3 do 8 metara. Sredina jezera predstavlja granicu između Republike Srbije, Republike Srpske i BiH.
Nedaleko od jezera se pored Nacionalnog parka Tara, nalaze Mokra Gora (50 km), manastir Rača (12km), Višegradski most na Drini (25 km) i Šarganska osmica (50 km). Tokom meseca jula održava se čuvena „Drinska regata“ od Perućca do Rogačice (25 km).
Poseta manastiru Rača
Manastir je udaljen od Bajine Bašte 6 kilometara, a isto toliko i od reke Drine. Nalazi se na desnoj obali rečice Rače, Drinine pritoke, na visoravni okruženoj sa svih strana ograncima planine Tare, obraslih šumom. Sagradio ga je kralj Dragutin u XIII veku.
Kao većina naših svetinja i manastir Rača beleži burnu prošlost punu razaranja. Više puta je paljen do temelja i pustošen... Sadašnje zdanje datira s početka XIX veka, kada ga uz novčanu pomoć kneza Miloša Obrenovića, obnavlja arhimandrit Hadži-Melentije.
Manastir Rača je posvećen Vaznesenju Hristovom, Ikonostas u hramu jedan je od najlepših u Srbiji, oslikao ga je majstor Bakalović iz Šapca 1840. godine. Zvonik koji krasi ovo zdanje završen je 1849 godine. U manastirskom kompleksu nalazi se i bogata riznica u kojoj se čuva fototipsko izdanje Miroslavljevog jevanđelja i brojne crkvene strarine od vrednosti.
Drvena crkva u Dubu
Crkva brvnara u selu Dub, udaljenom od Bajine Bašte desetak kilometara, jedna je od najstarijih u Srbiji, kada je reč o takvoj vrsti gradnje i pod zaštitom je Republike Srbije kao kulturno dobro od izuzetnog značaja.
Crkva brvnara je posvećena Vaznesenju Hristovom, sagrađena je 1792. godine a obnovljena 1828. Hram je podignut na temljima starije bogomolje. Veruje se da u periodu kada je manastir Rača bio u ruševinama ova crkva je zauzimala vodeću ulogu duhovnog središta ovog kraja. Graditelji ovog hrama nisu se potpisali i tako su ostali nepoznati do danas. Gotovo je sigurno da je Hadži Melentije Stefanović, koji je u to vreme bio arhimandrit manastira Rača i jedan od vođa Prvog srpskog ustanka, imao udela u građenju crkve u Dubu. Ovakve drvene crkve često su građene daleko od očiju Turaka. One su se lako mogle premestiti i zbog toga su u narodnoj tradiciji ostale upamćene kao leteće crkve. Tokom Prvog svetskog rata u požaru koji je podmetnula Austrougarska vojska izgorela je kompletna arhiva. U ovoj maloj crkvi nalazi se veoma zanimljiva zbirku ikona, koje su naslikane u Rusiji u provincijskim radionicama krajem 18. i početkom 19.veka. Obzirom da je Crkva brvnara u Dubu dugo bila metoh manastira Rača do 1885. godine veliki deo ikona iz tog manastira je dodeljen dupskoj crkvi.
Destilerija „BB klekovača“
Poznati po svom gostoprimstvu, kapljicu okrepeljenja ponudili su nam, na kraju ovog sadržajnog izleta, domaćini destilerije „BB Klekovača“. Reč je o najstarijoj srpskoj destileriji koja je osnovana 1953. godine, nastavljajući tradiciju bajinobaštanske zemljoradničke zadruge iz 1905. godine. Čuvena je upravo po klekovači, šljivovici sa dodatkom lekovitih bobica kleke – autentičnoj i tradicionalnoj rakiji Bajine Bašte i planine Tare, koja se u tom kraju proizvodi vekovima.
Zahvalimo se Organizacionom odboru koji se potrudio da ove godine saznamo ponešto novo o ovom jedinstvenom delu Jugozapadne Srbije.
